ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Επίπεδο 6.
Περιγραφικός Δείκτης Επιπέδου 6.
Το μάθημα Κτηματολόγιο εντάσσεται στα μαθήματα Επιστημονικής Περιοχής (Μάθημα Ειδικότητας).
Σκοπός της ύλης του μαθήματος είναι η απόκτηση ικανοτήτων που πρέπει να διαθέτει ο/η απόφοι­τος/η, για αυτοδύναμη, αλλά και ομαδική εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον, προκειμένου να : κατανοήσουν την έννοια της ιδιοκτησίας, τη διαχρονική προστασία και αναφορά του Συντάγματος, τη νομική (εμπράγματα δικαιώματα, διηρημένες ιδιοκτησίες, ειδικά δικαιώματα), τεχνική (προδια­γραφές, εφαρμογή τίτλων) και οικονομική διάσταση (φορολογία) της ιδιοκτησίας, την ιστορική εξέλιξη του κτηματολογίου, τις αρχές ανάπτυξης συστημάτων κτηματολογίου, τα χαρακτηριστικά και το περιεχόμενο του κτηματολογίου, τις αρχές Οργάνωσης και Λειτουργίας των Κτηματολογικών Συστημάτων, τις διαδικασίες σύνταξης τήρησης και ενημέρωσης του κτηματο­λογίου, τις μεθόδους συλλογής κτηματολογικής πληροφορίας και τη συμμετοχική διαδικασία των ιδιοκτητών (δηλώσεις ακινήτων), τις τεχνικές προδιαγραφές, την έννοια και δημιουργία του κτηματολογικού αριθμού, τις διαδικασίες χωρικών μεταβολών ορίων σε περιοχές με λειτουργούν Κτηματολόγιο, το σύστημα L.A.D.M., τις βασικές έννοιες της Ευρωπαϊκής οδηγίας Inspire, που σχετίζονται με το κτηματολόγιο. το Δασικό κτηματολόγιο, το νομοθετικό πλαίσιο, τις διαδικασίες, τις προδιαγραφές.

Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, ο/ φοιτητής/τρια θα είναι σε θέση να :

• διακρίνει τις βασικές έννοιες του εμπράγματου δικαίου.
• κατανοεί και διαχειρίζεται τις διηρημένες ιδιοκτησίες, μελετώντας οποιαδήποτε πηγή, από την οποία απορρέει το ανάλογο δικαίωμα.
• γνωρίζει επαρκώς την ισχύουσα νομοθεσία για το Εθνικό κτηματολόγιο.
• υποβάλλει ηλεκτρονικά και χειρόγραφα, δήλωση ιδιοκτησίας, με τα συνημμένα αποδεικτικά στοιχεία, περιλαμβάνοντας και τη διαδικασία εντοπισμού.
• υποστηρίζει διαδικασίες ένστασης μετά από ανάρτηση.
• διεκπεραιώνει διαδικασίες χωρικών μεταβολών ορίων, σε περιοχές με λειτουργούν Κτηματολό­γιο.
• γνωρίζει τις βασικές έννοιες της Ευρωπαϊκής οδηγίας Inspire, που σχετίζονται με το κτηματο­λό­γιο.
• συμμετέχει σε διεπιστημονικές ομάδες μελέτης, για θέματα κτηματολογίου (πχ. Απαλλοτριώ­σεις, πολεοδομικές εφαρμογές, φυσικές καταστροφές, πραγματογνωμοσύνες κλπ)

• Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών με τη χρήση των απαραίτητων τεχνολογιών
• Λήψη αποφάσεων για εφαρμογή τίτλων.
• Αυτόνομη εργασία για υποβολή δήλωσης και χωρικής μεταβολής.
• Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον, ιδιαίτερα για τη σύνταξη του κατάλληλου κτηματογρα­φικού υποβάθρου
• Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής ιδιαίτερα για την επίτευξη του στόχου απόδοσης, σε εφαρμογή προδιαγραφών, υπό την οικονομική προσέγγιση και την τεχνικώς άρτια απόδοση.

Σκοπός: Απόκτηση της τεχνογνωσίας και της διοικητικής διεργα­σίας, υπό συγκεκριμένο νομοθετικό πλαίσιο, για την σύνταξη του κτηματολογίου και οι τεχνικές διεργασίες για κτηματογράφηση και εφαρμογή νομικών εννοιών και διαδικασιών για τη σύνταξη των κτηματολογικών πινάκων.

Στόχοι: Η απόκτηση ικανοτήτων που πρέπει να διαθέτει ο/η απόφοιτος/η, για αυτοδύναμη και ομα­δική εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον, προκειμένου να εφαρμόζει τις προβλεπόμενες προδια­γραφές για σύνταξη κτηματογραφικού υποβάθρου (συσχετίζοντας υφιστάμενη κατάσταση και εφαρμόζοντας τίτλους ιδιοκτησίας) και προβλεπόμενων κτηματολογικών πινάκων, να υποστη­ρίζει διοικητικές και τεχνικές διαδικασίες, για τη σύνταξη του Εθνικού κτηματολογίου στον Ελλαδικό χώρο είτε αυτόνομα (υποβολή δηλώσεων), είτε με συμμετοχική διαδικασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον (συμμετοχή σε ανάδοχο σχήμα ή επιβλέπων), να διεκπεραιώνει ενστάσεις και χωρικές μεταβολές.

Περιγραφή μαθήματος: Νομική διάσταση του χώρου, ορισμός ακινήτου και ιδιοκτησίας. Τα εντός και εκτός συναλλαγής. Σχέση ακινήτων με τα όμορα. Δικαιοπραξίες και διαγράμματα. Κυριότητα, νομή, χρησικτησία ακινήτου. Συγκυριότητα, επικαρπία, δουλείες. Οριζόντια και κάθετη συνιδιοκτη­σία. Δημοσιότητα εμπραγμάτων δικαιωμάτων, μεταγραφή. Ειδικά θέματα : αιγιαλός και παραλία, Εκκλησιαστική περιουσία, Ιδιωτική και κοινόχρηστη περιουσία του Δημοσίου. Βακούφικα ακίνητα. Αυθαίρετη δόμηση. Μεταφορά συντελεστή δόμησης. Ιστορική εξέλιξη του κτηματολογίου. Το Κτηματολόγιο στην Ευρώπη και στο κόσμο. Αρχές ανάπτυξης συστημάτων κτηματολογίου. Πορεία και εξέλιξη των συστημάτων Κτηματολογίου. Αρχές Οργάνωσης και Λειτουργίας των Κτηματολογι­κών Συστημάτων. Ταξινόμηση συστημάτων. Τυποποίηση συστημάτων. Κτηματολόγιο 2014. Εθνικό κτηματολόγιο – Νομική και τεχνική διάσταση. Ορισμοί. Τα χαρακτηριστικά και το περιεχόμενο του κτηματολογίου. Η έννοια και δημιουργία του κτηματολογικού αριθμού. Μέθοδοι συλλογής κτημα­το­λο­γικής πληροφορίας και συμμετοχική διαδικασία των ιδιοκτητών (δηλώσεις ακινήτων). Διαδικα­σίες σύνταξης τήρησης και ενημέρωσης του κτηματο­λογίου. Διαδικασίες χωρικών μεταβολών ορίων σε περιοχές με λειτουργούν Κτηματολόγιο. Ένταξη διοικητικών πράξεων. Βασικές έννοιες της Ευρωπαϊκής οδηγίας Inspire, που σχετίζονται με το κτηματολόγιο. Το HEPOS. Το Δασικό κτηματο­λόγιο : νομοθετικό πλαίσιο, διαδικασίες, προδιαγραφές.

Περιεχόμενο διαλέξεων θεωρίας:

• Τα εντός και εκτός συναλλαγής. Εμπράγματα δικαιώματα. Ανάγνωση και κατανόηση συμβολαίων
• Οριζόντια και κάθετη συνιδιοκτη­σία. Δημοσιότητα εμπραγμάτων δικαιωμάτων, μεταγραφή.
• Ειδικά θέματα: αιγιαλός και παραλία, εκκλησιαστική περιουσία, ιδιωτική και κοινόχρηστη περιου­σία του Δημοσίου. Βακούφικα ακίνητα. Αυθαίρετη δόμηση. Μεταφορά συντελεστή δόμη­σης. Ιστορική εξέλιξη του κτηματολογίου.
• Το Κτηματολόγιο στην Ευρώπη και στο κόσμο. Αρχές ανάπτυξης συστημάτων κτηματολογίου. Πορεία και εξέλιξη των συστημάτων Κτηματολογίου.
• Αρχές Οργάνωσης και Λειτουργίας των Κτηματολογι­κών Συστημάτων. Ταξινόμηση συστημάτων. Τυποποίηση συστημάτων
• Κτηματολόγιο 2014. Εθνικό κτηματολόγιο – Νομική και τεχνική διάσταση. Ορισμοί. Τα χαρακτη­ριστικά και το περιεχόμενο του κτηματολογίου.
• Η έννοια και δημιουργία του κτηματολογικού αριθμού (ΚΑΕΚ). Μέθοδοι συλλογής κτημα­το­λο­γικής πληροφορίας και συμμετοχική διαδικασία των ιδιοκτητών (δηλώσεις ακινήτων).
• Διαδικα­σίες σύνταξης, τήρησης και ενημέρωσης του κτηματο­λογίου.
• Κτηματολόγιο και Συστήματα Γεωγραφικών Πληροφοριών.
• Πρακτικές εφαρμογές με ποσοστά δικαιω­μά­των – ιδιοκτησιών.
• Διαδικασίες χωρικών μεταβολών ορίων σε περιοχές με λειτουργούν Κτηματολόγιο. Ένταξη διοικητικών πράξεων.
• Βασικές έννοιες της Ευρωπαϊκής οδηγίας Inspire, που σχετίζονται με το κτηματολόγιο. Σύστημα προσδιορισμού HEPOS.• Το Δασικό κτηματο­λόγιο : νομοθετικό πλαίσιο, διαδικασίες, προδιαγραφές.

Περιεχόμενα εργαστηριακών ασκήσεων:

• Εκπόνηση ατομικής εργασίας
• Απόδοση υλοποιημένων ορίων
• Απόδοση θεωρητικών ορίων
• Κτηματογράφηση
• Εφαρμογή Κωδικού Αριθμού (ΚΑΕΚ)
• Δημιουργία Συστήματος Γεωγραφικών Πληροφοριών
• Τελική παράδοση.

Συγγράμματα

1. Απόστολος Αρβανίτης, «Κτηματολόγιο 2020, Το Κτηματολόγιο ως σύστημα διοίκησης γης και διαχείρισης γεωπληροφορίας», εκδόσεις ΖΗΤΗ, 2014
2. Ζεντέλης Π., Περί κτημάτων λόγος και Κτηματολόγιο, εκδόσεις ΠΑΠΑΣΩΤΗΡΙΟΥ, 2010