ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Τεχνική Υδρολογία

1. ΓΕΝΙΚΑ

ΣΧΟΛΗ	Σχολή Μηχανικών
ΤΜΗΜΑ	Τμήμα Μηχανικών Τοπογραφίας και Γεωπληροφορικής
ΕΠΙΠΕΔΟ ΣΠΟΥΔΩΝ	Προπτυχιακό
ΚΩΔΙΚΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ	505	ΕΞΑΜΗΝΟ ΣΠΟΥΔΩΝ		5ο
ΤΙΤΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ	Τεχνική Υδρολογία
ΑΥΤΟΤΕΛΕΙΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ σε περίπτωση που οι πιστωτικές μονάδες απονέμονται σε διακριτά μέρη του μαθήματος π.χ. Διαλέξεις, Εργαστηριακές Ασκήσεις κ.λπ. Αν οι πιστωτικές μονάδες απονέμονται ενιαία για το σύνολο του μαθήματος αναγράψτε τις εβδομαδιαίες ώρες διδασκαλίας και το σύνολο των πιστωτικών μονάδων.			ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΕΣ ΩΡΕΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ		ΠΙΣΤΩΤΙΚΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ
Διαλέξεις			2		3
Εργαστηριακές Ασκήσεις			1
Προσθέστε σειρές αν χρειαστεί. Η οργάνωση διδασκαλίας και οι διδακτικές μέθοδοι που χρησιμοποιούνται περιγράφονται αναλυτικά στο 4.
ΤΥΠΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Γενικής Υποδομής (ΓΥ),Ειδικής Υποδομής (ΕΥ), Γενικών Γνώσεων (ΓΓΔ) και Επιστημονικής Περιοχής (ΔΔΤΝ, ΕΔ, ΕΥΣ, ΗΛ, ΠΑ) .	Επιστημονικής Περιοχής
ΠΡΟΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ:
ΓΛΩΣΣΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ και ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ:	Ελληνικά
ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΠΡΟΣΦΕΡΕΤΑΙ ΣΕ ΦΟΙΤΗΤΕΣ ERASMUS	Όχι
ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (URL)	https://elearning.cm.ihu.gr/course/view.php?id=806

2. ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Μαθησιακά Αποτελέσματα Περιγράφονται τα μαθησιακά αποτελέσματα του μαθήματος οι συγκεκριμένες γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες καταλλήλου επιπέδου που θα αποκτήσουν οι φοιτητές μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος.
Επίπεδο ταξινόμησης μαθησιακών αποτελεσμάτων 6 Περιγραφικός δείκτης επιπέδου 6. Το μάθημα ΤΕΧΝΙΚΗ ΥΔΡΟΛΟΓΙΑ εντάσσεται στα μαθήματα Επιστημονικής Περιοχής (Μάθημα Ειδικότητας) Σκοπός της ύλης του μαθήματος είναι η απόκτηση απαραίτητων γνώσεων υδρολογίας που πρέπει να διαθέτει ο/η απόφοιτος/η, για αυτοδύναμη, αλλά και ομαδική εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον, για τη διαχείριση και προστασία υδατικών πόρων, την προστασία περιβάλλοντος και την πρόληψη και διαχείριση κινδύνου πλημμυρών, μέσω του σχεδιασμού υδραυλικών έργων. Στόχοι της ύλης του μαθήματος είναι η απόκτηση ικανοτήτων που πρέπει να διαθέτει ο/η απόφοιτος/η, για αυτοδύναμη, αλλά και ομαδική εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον, προκειμένου να : • είναι γνώστης του υδρολογικού κύκλου και των υδρολογικών διεργασιών, • έχει κατανοήσει τη σημασία των σημειακών μετρήσεων και να μπορεί να αξιοποιήσει πληροφορίες υδρολογίας με εμπειρικές και στατιστικές μεθόδους, • εκτιμά με μεθόδους συνδυασμού την εξάτμιση και εξατμοδιαπνοή, • είναι γνώστης των επιδράσεων της κατακράτησης και διήθησης, • γνωρίζει τους μηχανισμούς της επιφανειακής απορροής, • ορίζει μια λεκάνη απορροής, • υπολογίζει/εκτιμά τη χωρική και χρονική κατανομή βροχοπτώσεων σε μια λεκάνη απορροής, • υπολογίζει τις όμβριες καμπύλες και την απορροή σε μια διατομή ενός υδατορέμματος, • υπολογίζει το μοναδιαίο υδρογράφημα της λεκάνης απορροής, • εκτιμά με μεθόδους (εμπειρική, στατιστική, εφαρμογή μοναδιαίου υδρογραφήματος) την παροχή σχεδιασμού σε λεκάνη απορροής, • υπολογίζει τη διόδευση πλημμύρας με υδρολογικές μεθόδους, δια υδατορέμματος, • εκτιμά χρονοσειρές παροχής από χρονοσειρές στάθμης, • συνδέει τις υδρολογικές μελέτες με τα υδραυλικά έργα και τη διαχείριση των υδροσυστημάτων. • Αναλύει χαρακτηριστικά ταμιευτήρων
Γενικές Ικανότητες Λαμβάνοντας υπόψη τις γενικές ικανότητες που πρέπει να έχει αποκτήσει ο πτυχιούχος (όπως αυτές αναγράφονται στο Παράρτημα Διπλώματος και παρατίθενται ακολούθως) σε ποια / ποιες από αυτές αποσκοπεί το μάθημα;.
Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών - Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις - Λήψη αποφάσεων - Αυτόνομη εργασία - Ομαδική εργασία - Εργασία σε διεθνές περιβάλλον - Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον - Παράγωγή νέων ερευνητικών ιδεών		Σχεδιασμός και διαχείριση έργων - Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα - Σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον - Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου - Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής - Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
• Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών • Εργασία σε διεθνές περιβάλλον • Λήψη αποφάσεων • Αυτόνομη εργασία • Ομαδική εργασία • Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον • Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης

3. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

• Ορισμός, αντικείμενο και κλάδοι της υδρολογίας. Υδρολογικές μελέτες και υδραυλικά έργα, Τεχνική υδρολογία και διαχείριση υδροσυστημάτων. Ιδιότητες νερού.
• Υδρολογικός κύκλος και υδατικό ισοζύγιο. Οι χωρικές και χρονικές κλίμακες της υδρολογίας. Υδρολογικές μεταβλητές και μέθοδοι υδρολογίας
• Υδρολογική πληροφορία. Συλλογή, επεξεργασία, διαχείριση αξιοποίηση. Πιθανολογική ανάλυση υδρολογικής πληροφορίας.
• Ατμοσφαιρικά κατακρημνίσματα, βροχόμετρα, δίκτυα σημειακών μετρήσεων, επιφανειακές μετρήσεις. Επεξεργασία σημειακής βροχομετρικής πληροφορίας
• Επιφανειακή ολοκλήρωση σημειακών βροχοπτώσεων, μέθοδοι. Ανάλυση ισχυρών βροχοπτώσεων όμβριες καμπύλες, πιθανή μέγιστη κατακρήμνιση.
• Μετεωρολογικό πλαίσιο, εξάτμιση, διαπνοή, ηλιοφάνεια, θερμοκρασία, σχετική υγρασία, ταχύτητα ανέμου, ατμοσφαιρική πίεση. Εκτίμηση της εξάτμισης και εξατμοδιαπνοής με μεθόδους συνδυασμού
• Υδατικό ισοζύγιο. Εξίσωση υδατικού ισοζυγίου απλής υδρολογικής λεκάνης και υδατικού ισοζυγίου λιμνών.
• Κατακράτηση και διήθηση. Υπολογισμός διήθησης με εμπειρικές μεθόδους και προσεγγιστικές θεωρητικές σχέσεις
• Επιφανειακή απορροή. Το υδατογράφημα πλημμυρικού επεισοδίου και οι συνιστώσεις του.
• Λεκάνη απορροής. Υδροκρίτης και η χάραξή του.
• Υδρομετρία. Μέθοδοι μέτρησης παροχής

Περιεχόμενο διαλέξεων θεωρίας- θεματικές ενότητες:
• Βασικές έννοιες, μοντέλο υδρολογικού ισοζυγίου. Μέτρηση βροχόπτωσης, μετεωρολογικά δεδομένα και επεξεργασία τους. Μέτρηση εξάτμισης, υπολογισμός εξατμισοδιαπνοής, Κατείσδυσης – Διήθηση, μέτρηση διήθησης.
• Πλημμυρικές αιχμές. Μέθοδοι υπολογισμού πλημμυρικών αιχμών, προϋποθέσεις και περιορισμοί εφαρμογής, περίοδος επαναφοράς, όμβριες καμπύλες, χρόνος συρροής, συντελεστής απορροής.
• Υδρογραφήματα. Χαρακτηριστικά υδρολογικών λεκανών, υδρογράφημα, διαχωρισμός βασικής ροής. Περιγραφή υδρολογικών διεργασιών, υδρολογικές μεταβλητές.
• Υδρολογικός σχεδιασμός. Υετόγραμμα, συνθετικό μοναδιαίο υδρογράφημα, πλημμυρογράφημα. Πλημμυρικός κίνδυνος, διακινδύνευση και αντιπλημμυρική προστασία.

Περιεχόμενα εργαστηριακών ασκήσεων:
• Επεξεργασία βροχομετρικών και άλλων μετεωρολογικών δεδομένων. Κατάρτιση υετογράμματος.
• Υδρολογική ανάλυση
• Κατασκευή υδρογραφήματος υδρολογικής λεκάνης
• Διαχείριση πλημμυρικού κινδύνου και διακινδύνευσης με τη χρήση GIS

4. ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ και ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ - ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

ΤΡΟΠΟΣ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ
Πρόσωπο με πρόσωπο, Εξ αποστάσεως εκπαίδευση κ.λπ.

Πρόσωπο με πρόσωπο
Εργαστήριο σε Η/Υ

ΧΡΗΣΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ
Χρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία, στην Εργαστηριακή Εκπαίδευση, στην Επικοινωνία με τους φοιτητές

• Λογισμικό (SAGA GIS) επεξεργασίας
• Οδηγός χρήσης και εφαρμογών του λογισμικού τηλεπισκόπησης στα Ελληνικά (powerpoint)
• Λογισμικό Quantum GIS
• Ηλεκτρονική πλατφόρμα μάθησης
• Ηλεκτρονική αλληλογραφία

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
Περιγράφονται αναλυτικά ο τρόπος και μέθοδοι διδασκαλίας. Διαλέξεις, Σεμινάρια, Εργαστηριακή Άσκηση, Άσκηση Πεδίου, Μελέτη & ανάλυση βιβλιογραφίας, Φροντιστήριο, Πρακτική (Τοποθέτηση), Κλινική Άσκηση, Καλλιτεχνικό Εργαστήριο, Διαδραστική διδασκαλία, Εκπαιδευτικές επισκέψεις, Εκπόνηση μελέτης (project), Συγγραφή εργασίας / εργασιών, Καλλιτεχνική δημιουργία, κ.λπ. Αναγράφονται οι ώρες μελέτης του φοιτητή για κάθε μαθησιακή δραστηριότητα καθώς και οι ώρες μη καθοδηγούμενης μελέτης ώστε ο συνολικός φόρτος εργασίας σε επίπεδο εξαμήνου να αντιστοιχεί στα standards του ECTS

Δραστηριότητα	Φόρτος εργασίας εξαμήνου
Διαλέξεις	26
Εργαστηριακές ασκήσεις	13
Προετοιμασία ασκήσεων	13
Επίλυση ασκήσεων	13
Αυτοτελής μελέτη	25
Σύνολο	90

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ
Περιγραφή της διαδικασίας αξιολόγησης Γλώσσα Αξιολόγησης, Μέθοδοι αξιολόγησης, Διαμορφωτική ή Συμπερασματική, Δοκιμασία Πολλαπλής Επιλογής, Ερωτήσεις Σύντομης Απάντησης, Ερωτήσεις Ανάπτυξης Δοκιμίων, Επίλυση Προβλημάτων, Γραπτή Εργασία, Έκθεση / Αναφορά, Προφορική Εξέταση, Δημόσια Παρουσίαση, Εργαστηριακή Εργασία, Κλινική Εξέταση Ασθενούς, Καλλιτεχνική Ερμηνεία, Άλλη / Άλλες. Αναφέρονται ρητά προσδιορισμένα κριτήρια αξιολόγησης και εάν και που είναι προσβάσιμα από τους φοιτητές.

Γλώσσα αξιολόγησης Ελληνική.
Στη θεωρία : γραπτή εξέταση (80%), με ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών, ερωτήσεις σύντομης ανάπτυξης και επίλυση προβλημάτων. Σε κάθε ερώτηση αναγράφεται ο βαθμός.
Στο εργαστήριο (20%) : Απαραίτητη η παράδοση των εργασιών, συνοδευόμενες με τεχνικές εκθέσεις, πίνακες, διαγράμματα, ανάλογα με τα παραδοτέα. Κάθε εργασία πρέπει να είναι προβιβάσιμη.

5. ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Συγγράμματα

Κουτσογιάννης, Δημήτριος Ξανθόπουλος, Θεμιστοκλής Τεχνική Υδρολογία. Ελληνικά Ακαδημαϊκά Ηλεκτρονικά Συγγράμματα και Βοηθήματα, αποθετήριο «ΚΑΛΛΙΠΟΣ», http://www.itia.ntua.gr/el/getfile/115/10/documents/1999EngineeringHydrology.pdf.
Μιμίκου, Μαρία Α., Μπαλτάς, Ευάγγελος Α., Τεχνική υδρολογία Εκδότης: ΠΑΠΑΣΩΤΗΡΙΟΥ, 2006.
Γ. Τσακίρης Υδατικοί Πόροι, Ι Τεχνική Υδρολογία, Εκδόσεις Συμμετρία.
Παπαμιχαήλ Δ., Τεχνική υδρολογία επιφανειακών υδάτων, εκδ. ΓΙΑΧΟΥΔΗ, 2004