ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Το μάθημα στοχεύει στην απόκτηση βασικών γνώσεων σχετικά με το θεσμικό πλαίσιο που διέπει το περιβάλλον (δάση, προστατευόμενες περιοχές, ύδατα, ρύποι, απόβλητα, διεθνείς συνθήκες, ευρωπαϊκή νομοθεσία, ανανεώσιμες πηγές ενέργειας κτλ.). Ειδικότερα το μάθημα αποσκοπεί στην παρουσίαση της νομοθεσίας που αφορά στην προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, την ορθολογική διαχείριση φυσικών πόρων και τη λήψη κατάλληλων μέτρων για την αντιμετώπιση ρύπων και αποβλήτων. Επίσης ένας από τους σκοπούς του μαθήματος είναι η ενδελεχής παρουσίαση του θεσμικού πλαισίου που διέπει τις μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων και στη συνέχεια η προσέγγιση της μεθοδολογίας που ακολουθείται για την περιβαλλοντική κατάταξη διαφόρων έργων και δραστηριοτήτων. Τέλος στόχος του μαθήματος είναι η μάθηση του θεσμικού πλαισίου με βάση το οποίο εκπονείται μία άρτια και πλήρης μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων εστιάζοντας στην αξιολόγηση και αντιμετώπιση των επιπτώσεων στο περιβάλλον, καθώς και στην κατάρτιση των απαραίτητων χαρτών που πρέπει να συνοδεύουν μία μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων.

Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος ο φοιτητής / τρια θα είναι σε θέση να:
• Κατανοεί και να διαχειρίζεται τη νομοθεσία που σχετίζεται με το περιβάλλον
• Υποδεικνύει τις απαιτούμενες νομικές διαδικασίες (σχετικές με το περιβάλλον – χώρος εγκατάστασης) για την κατασκευή μικρών και μεγάλων τεχνικών έργων και την ίδρυση και λειτουργία διαφόρων ανθρωπογενών δραστηριοτήτων με γνώμονα την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος
• Να κατηγοριοποιεί τα διάφορα έργα και δραστηριότητες στο νομικό πλαίσιο της περιβαλλοντικής κατάταξης και να υποδεικνύει τις απαραίτητες ενέργειες που πρέπει να γίνουν για την περιβαλλοντική τους αδειοδότηση
• Να εκπονεί μία άρτια και πλήρη μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων για διάφορες κατηγορίες έργων και δραστηριοτήτων
• Να αξιολογεί τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις έργων και δραστηριοτήτων και να προτείνει τα κατάλληλα μέτρα (σύμφωνα με τη σχετική νομοθεσία) για την αντιμετώπιση τους
• Να γνωρίζει τις διεθνείς συνθήκες για το περιβάλλον και το γενικό προσανατολισμό της ευρωπαϊκής νομοθεσίας για τη διαχείριση, αξιοποίηση και ανάπτυξη των φυσικών πόρων και των περιβαλλοντικών ζητημάτων γενικότερα
• Γνωρίζει τη μεθοδολογία (με τη χρήση κατάλληλου λογισμικού) κατάρτισης των χαρτών που πρέπει να συνοδεύουν μία μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων

• Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
• Λήψη αποφάσεων
• Εργασία σε διεθνές περιβάλλον
• Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
• Σχεδιασμός και διαχείριση έργων
• Σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον
• Παράγωγή νέων ερευνητικών ιδεών
• Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης

Περιεχόμενο διαλέξεων θεωρίας και ασκήσεων πράξης:
• Διεθνείς συνθήκες για το περιβάλλον και αποτελέσματα αυτών.
• Ευρωπαϊκός προσανατολισμός για τη θέσπιση κοινοτικών οδηγιών σχετικές με το περιβάλλον και αντιμετώπιση σημαντικών περιβαλλοντικών ζητημάτων
• Θεσμικό πλαίσιο διαχείρισης και προστασίας φυσικών πόρων, δασών, προστατευόμενων περιοχών (π.χ. δίκτυο Natura 2000) κτλ.
• Σχέδια διαχείρισης υδάτων και πλημμυρικής επικινδυνότητας, διακρατικά νερά
• Νομοθεσία και μεθοδολογία που απορρέει από αυτή για την περιβαλλοντική κατάταξη έργων και δραστηριοτήτων
• Παρουσίαση των ομάδων στις οποίες κατηγοριοποιούνται περιβαλλοντικά τα διάφορα έργα και δραστηριότητες
• Αναλυτική παρουσίαση του θεσμικού πλαισίου που διέπει την περιβαλλοντική αδειοδότηση έργων και δραστηριοτήτων και των σχετικών διαδικασιών που πρέπει να ακολουθούνται
• Επίλυση ασκήσεων για την περιβαλλοντική κατάταξη διαφόρων κατηγοριών έργων και δραστηριοτήτων
• Ενδελεχής παρουσίαση τρόπου εκπόνησης άρτιων μελετών περιβαλλοντικών επιπτώσεων σύμφωνα με τη σχετική νομοθεσία
• Προσέγγιση μεθοδολογίας για την εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων διαφόρων ετερόκλητων κατηγοριών έργων και δραστηριοτήτων
• Λήψη αποφάσεων για την αντιμετώπιση περιβαλλοντικών επιπτώσεων και προβλημάτων με την επιλογή των κατάλληλων μέτρων που παρέχει η σχετική νομοθεσία
• Μεθοδολογία κατάρτισης των χαρτών που πρέπει να συνοδεύουν μία μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων (με τη χρήση κατάλληλου λογισμικού)

Συγγράμματα

1. Παναγόπουλος, Ι.Θ. (). Δίκαιο περιβάλλοντος, Δ’ Έκδοση. Διαθέτης (Εκδότης): Σταμούλη.
2. Κούγκολος, Α., Σαμολαδά, Μ. (2017). Νομοθεσία για την προστασία του περιβάλλοντος. Διαθέτης (Εκδότης): Τζιόλα, Θεσσαλονίκη.
3. Schnoor, L.J. (2016). Περιβαλλοντικά μοντέλα. Διαθέτης (Εκδότης): Τζιόλα, Θεσσαλονίκη.
4. Θεμέλαρου, Σ., Πανέτσος, Λ., Πανέτσος, Σπ. (2009). Διαθέτης (Εκδότης): Τζιόλα, Θεσσαλονίκη.
5. Αλμπάνης, Τ. (2009). Ρύπανση και τεχνολογίες προστασίας περιβάλλοντος. Διαθέτης (Εκδότης): Τζιόλα, Θεσσαλονίκη.
6. Στουρνάρας, Γ. (2006). Νερό, Περιβαλλοντική διάσταση και διαδρομή. Διαθέτης (Εκδότης): Τζιόλα, Θεσσαλονίκη.
7. Βαβίζος, Γ., Ζαννάκη, Κ. (2006) Περιβαλλοντικές μελέτες. Διαθέτης (Εκδότης): ΕΚΚΕ – Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς, Αθήνα.
8. Βαβίζος, Γ., Βερροιόπουλος, Γ., Μπενταλί, Φρ. (2008) Εγχειρίδιο μελέτης του φυσικού περιβάλλοντος. Διαθέτης (Εκδότης): Παπασωτηρίου, Αθήνα.
9. Salzman, J., Thompson, B. (). Environmental law and policy (Concepts and Insights). 4th Edition, Foundation press.
10. Journal: Environmental modelling and software, Elsevier BV.
11. Journal: Critical Reviews in Environmental Science and Technology, Taylor & Francis.
12. Journal: Science of the Total Environment, Elsevier BV.
13. Journal: Journal of Environmental Management, Elsevier Inc.
14. Journal: Journal of Environmental Sciences, IOS Press.
15. https://www.epa.gov/
16. https://www.usgs.gov/
17. https://sites.agu.org/