ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Επίπεδο ταξινόμησης μαθησιακών αποτελεσμάτων 6
Περιγραφικός δείκτης επιπέδου 6.
Το μάθημα Διανομές – Αναδασμοί εντάσσεται στα μαθήματα Επιστημονικής Περιοχής (Μάθημα Ειδικότητας).
Σκοπός της ύλης του μαθήματος είναι η απόκτηση γνώσεων για : τις τεχνικές προδιαγραφές, το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο, τη διοικητική διαδικασία και τις τεχνικές διεργασίες για τους υποχρεωτικούς και εκούσιους αναδασμούς.
Ο Αναδασμός εκτός από καθαρά τεχνικό έργο, με καταλυτική επίδραση στην αγροτική οικονομία, είναι και θεσμός του Ελληνικού Δημοσίου δικαίου. Ο Αναδασμός επεμβαίνει στη γαιοκτησία για λόγους ανασυγκρότησης της υπέρμε­τρης κατακερματισμένης μικρής έγγειας ιδιοκτησίας και εισήγαγε ένα νέο τρόπο κτήσης της κυριότητας, διότι ενέχει αναγκαστικής απαλλοτρίωσης. Κανόνες προδιαγράφουν τις προϋποθέσεις και τη διαδικασία εκτέλεσης τεχνική και διοικητική, τα όργανα και τις αρμοδιότητές τους, τον τρόπο κύρωσης και τη διαχείριση των δικαιωμάτων. Οι μέθοδοι καταγραφής της υφιστάμενης κατάστασης και η συσχέτιση με πρότερα διαγράμματα διανομών, θα αποτελέσουν το κτηματογραφικό υπόβαθρο για τις μοναδιαίες ιδιοκτησίες, τους φερόμενους ιδιοκτήτες και νομείς τους, τις έγγειες βελ­τιώσεις (φυτείες, ειδικές καλλιέρ­γειες, εγκαταστάσεις κλπ), τη ποιότητα και τη τρέχουσα αξία των εδα­φών, το επίπεδο άρδευσης. Με κατάλληλους υπολογισμούς πραγματοποιείται η αναγωγή των δικαιωμάτων, ανάλογα με τις «πλασματικές μονάδες» και απεικονίζονται σε θεματικό διάγραμμα αξιών και ποιότητας γης. Αντι­στοίχιση της αξίας της συγκεντρωμένης νέας ιδιοκτησίας σε σχέση με το σύνολο των γεωτεμαχίων που είχε ο ιδιοκτήτης πριν τον αναδασμό και τη σύνταξη των τελικών κτηματολογικών πινάκων και διαγραμ­μάτων, οι οποίοι κυρώνονται με διοικητική πράξη και οι δικαιούχοι αποκτούν τη κυριότητα στα νέα γεωτεμάχια. Η συμβολή των GIS στην υποστή­ριξη της διαδικασίας σε όλα τα στάδια είναι απαραίτητη.
Στόχος του μαθήματος είναι απόκτηση επάρκειας στη διεκπεραίωση της διαδικασίας του αναδασμού, στο διοικητικό και τεχνικό σκέλος, σε εφαρμογή της κείμενης νομοθεσίας και αρωγό τη τεχνολογία των GIS.

Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος ο φοιτητής / τρια θα είναι σε θέση να:
• να γνωρίζει τη διοικη­τική διαδικασία του αναδασμού, τα όργανα εκτέλεσης του Αναδασμού και το νομοθετικό πλαίσιο, ώστε είτε αυτοδύναμα, είτε ως μέλος μελετητικής ομάδας, είτε ως υπάλληλος της αρμόδιας υπηρεσίας, να μπορεί καθοριστικά να ανταπο­κριθεί στις ευθύνες του.
• οριοθετεί την προς μελέτη περιοχή.
• να αναζητεί πρότερες διανομές, διαγράμματα απαλλοτριώσεων (οδικοί άξονες, ΔΕΗ κλπ), όρια οικισμών.
• να μετασχηματίζει τα διαγράμματα, σε προβολή ΤΜ_87.
• να επιλέγει τα κατάλληλα τοπογραφικά/απεικονιστικά όργανα και να εφαρμόζει τις κατάλ­ληλες, από τεχνικής και οικονομικής άποψης, μεθόδους συλλογής δεδομένων για την απόδοση της υφιστάμενης κατάστασης.
• να καταλήγει στο τελικό όριο του κάθε γεωτεμαχίου από τεχνικής και νομικής άποψης, το οποίο και θα αποτελέσει το υπόβαθρο του αναδασμού σε 3Δ, ώστε να αποδίδεται το ανάγλυφο εδάφους, παράγοντας για την ποιοτική κατάταξη εδαφών.
• έχει τη δυνατότητα συσχέτισης του υποβάθρου με διαγράμματα άρδευ­σης, στράγγισης προκειμένου εκ του διαγράμματος η Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων, βάση της γονι­μό­τητας, της κλίσης και του επιπέδου άρδευσης-στράγγισης να διαμορφώσει αξία γης, κατηγοριο­ποίηση και τελικά να καθοριστούν οι συντελεστές αναγωγής.
• μετα­φέρεται σε κάθε αγροτεμάχιο η ποιοτική κατάταξη και εκτίμηση, με χρήση GIS και overlay διαδικασίες και τα αποτελέσματα να απεικο­νίζονται σε πίνακα, προκειμένου να αναρτηθούν για ενστάσεις.
• έχουν την ικανότητα μέσω κατάλληλων ερωτημάτων στη ΒΔ να εντοπίσουν τα άνευ κληρώσεως γεωτεμάχια που θα παραχωρηθούν και να καθορίζουν τις εναπομείνασες περιοχές αναδιανομής.
• εφαρμόζουν τις καλλίτερες μεθόδους κατα­σκευών για την μορφοποίηση των γεωμετρικών στοιχείων των γεωτεμαχίων, εφαρμόζοντας τα αποτε­λέσματα μιας κλήρωσης.
• να συντάσσουν τους τελικούς κτηματολογικούς πίνακες.

• Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και της τεχνολογίας των GIS.
• Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις (μετασχηματισμός κατακερματισμένων τεμαχίων σε ενιαία τεμάχια)
• Λήψη αποφάσεων για την επάρκεια και την ποιότητα των δεδομένων, προκειμένου να συνταχθεί το διάγραμμα σύμφωνα με τις προδιαγραφές ή/και να εξαχθούν οι κατάλληλες πληροφορίες για τη κατάταξη των εδαφών και συντελεστών αναγωγής.
• Αυτόνομη εργασία και Ομαδική εργασία, σε διεπιστημονικό περιβάλλον
• Σχεδιασμός μελετών – έργων απαραίτητων που θα εξυπηρετούν τον αναδασμό

Στόχος: απόκτηση της τεχνογνωσίας για : τις τεχνικές προδιαγραφές, το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο, τη διοικητική διαδικασία και τις τεχνικές διεργασίες για τους υποχρεωτικούς και εκούσιους αναδασμούς.

Σκοπός: η απόκτηση ικανοτήτων που πρέπει να διαθέτει ο πτυχιούχος, για αυτοδύναμη, αλλά και ομαδική εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον, προκειμένου να αξιολογηθούν τα δεδομένα και τα αρχικά δικαιώματα, να αποδοθεί η υφιστάμενη κατάσταση και να συσχετιστεί με προϋφιστάμενα νομικά όρια ιδιοκτησιών, σύμφωνα με τις προδιαγραφές, να παραχθεί νέα πληροφορία από συνδυασμό των δεδομένων, με τη χρήση των GIS.

Περιγραφή μαθήματος: Καθορισμός διοικητικών και τεχνικών διαδικασιών με βάση το νομοθετικό πλαίσιο. Τα εμπράγματα αρχικά δικαιώματα και τα τελικά, η εφαρμογή τίτλων και η κτηματογράφηση των αρχικών ιδιοκτησιών. Συσχετίσεις με διαγράμματα γονιμότητας και κλίσεων Σχεδιασμός και χάραξη παράλληλων έργων αναδασμού. Μεθοδολογία υπολογισμών συντελεστών αναγωγής. Εφαρμογή στα δικαιώματα. Τελικά εμβαδά προς διανομή. Αρίθμηση τελικών τεμαχίων, με αυτοματοποιημένο τρόπο, τελικά εμβαδά και κτηματολογικοί πίνακες. Υπόδειξη ορίων, παράδοση νομής. Κύρωση. Οδηγία καταχώρησης κυρωμένων αναδασμών στο Κτηματολόγιο και υποστήριξη με GIS.

Περιεχόμενο διαλέξεων θεωρίας:
• Έννοιες, σκοπός και αντικείμενο αναδασμών, κατά το Ν.674/1977. Αναφορά στο Σύνταγμα του 1952. Εκούσιος και υποχρεωτικός αναδασμός. Περιπτώσεις-Προϋποθέσεις.
• Διοικητική διαδικασία αναδασμού, Επιτροπές και η συμμετοχή του ΜΤΓ. Συσχετίσεις με διανομές και λοιπά στοιχεία για αναζήτηση. Φορείς αναζήτησης.
• Νομοθετικό πλαίσιο για τα εμπράγματα δικαιώματα. Αφαίρεση κυριότητας με σκοπό την ανα­διανομή και αντικατάσταση με νέα γεωτεμάχια ίσης αξίας (απόσβεση δικαιωμάτων επί των αρχι­κών και κτήση πρωτοτύπως αντίστοιχων δικαιωμάτων. Αναζήτηση πηγών για πρότερα διαγράμ­ματα. Διαδικασίες σάρωση διαγραμμάτων, τεχνικά στοιχεία για αναπαραγωγή των διαγραμμάτων (τριγωνομετρικά, ορόσημα, σημεία αποτύπωσης) σε διανυσματική μορφή στην αρχική προβολή,
• 275211/15.03.1995 (ΦΕΚ 222 Β’) Αποφ. Υφ. Γεωργίας «Τεχνικές προδιαγραφές και τιμολόγια εκτέλεσης αναδασμών του Υπ. Γεωργίας. Μέθοδοι αποτύπωσης κτηματογράφησης υφιστάμενης κατάστασης. Συσχετίσεις με πρότερα διαγράμματα, τα οποία απεικονίζουν χωρική πληροφορία ή και δέσμευση (απαλλοτρίωση). Σχέση με οριοθέτηση υδατορεμάτων (Ν. 4258/2014). Διαδι­κασίες μετασχηματισμού.
• Εφαρμογή τίτλων σε υφιστάμενη κατά­σταση, Τελικά όρια αρχικής ιδιοκτησίας. Αρίθμηση τεμαχίων, αρχικό κτηματογραφικό διάγραμμα. Τοπολογίες, εμβαδά και κτηματολογικοί πίνακες.
• Διάγραμμα γονιμότητας εδαφών. Συσχέτιση με αρχικό κτηματογραφικό διάγραμμα και πίνακα γονιμότητας ανά γεωτεμάχιο με χρήση GIS και overlay διαδικασίες.
• Εφαρμογή μεθοδολογίας για υπολογισμό μέσης κλίσης κάθε γεωτεμαχίου. Δημιουργία μοντέλου αξίας κάθε γεωτεμάχιο, αξιολογώντας τους παράγοντες γονιμότητας, κλίσης και άρδευσης.
• Εντοπισμός για τα άνευ κληρώσεως γεωτεμάχια, που θα παραχωρηθούν με κατάλληλα ερωτήματα στη ΒΔ. Καθορισμός των υπόλοιπων προς αναδιανομή περιοχών.
• Σχεδιασμός και χάραξη παράλληλων έργων αναδασμού. Μεθοδολογία υπολογισμών συντελε­στών αναγωγής. Εφαρμογή στα δικαιώματα. Τελικά εμβαδά προς διανομή.
• Εφαρμογή μεθόδων κατα­σκευών γεωμετρικών σχημάτων με κανονική μορφή για βέλτιστη καλλιέργεια, για την μορφοποίηση των γεωμετρικών στοιχείων των γεωτεμαχίων, εφαρμόζοντας τα αποτε­λέσματα μιας υποτιθέμενης κλήρωσης
• ΥΑ. 21.04.2011 (ΦΕΚ. 667 Β’) Έγκριση κανονισμού προεκτιμώμενων Αμοιβών Μελετών και Υπη­ρεσιών.
• Αρίθμηση τελικών τεμαχίων, με αυτοματοποιημένο τρόπο, τελικά εμβαδά και κτηματολογικοί πίνακες. Υπόδειξη ορίων, παράδοση νομής. Κύρωση.
• Αποτελέσματα του αναδασμού στις εμπράγματες σχέσεις. Οδηγία καταχώρησης κυρωμένων αναδασμών στο Κτηματολόγιο και υποστήριξη με GIS

Περιεχόμενα εργαστηριακών ασκήσεων.
• Ορισμός περιοχής αναδασμού σε προϋπάρχον διάγραμμα διανομής. Σάρωση διαγράμματος, γεωαναφορά και συνόρθωση.
• Διανυσματοποίηση ιδιοκτησιών. Κτηματολογικοί πίνακες με αρχικά δικαιώματα
• Δημιουργία αναγλύφου εδάφους της περιοχής
• Μετασχηματισμό των δεδομένων από ΗΑΤΤ της ΤΥΥΓ, σε προβολή ΤΜ_87.
• Συσχέτιση με διάγραμμα γονιμότητας. Με overlay διαδικασία, απόδοση γονιμότητας σε κάθε τμήμα του γεωτεμαχίου.
• Δημιουργία διαγράμματος αξίας γης και υπολογισμού συντελεστού αναγωγής ανά τεμάχιο.
• Συσχέτιση με εγγειοβελτιωτικά έργα, σάρωση, διανυσματοποίηση, υπολογισμός διαθέσιμου χώρου προς διανομή.
• Επιλογή των άνευ κληρώσεως τεμαχίων τα οποία στη ΒΔ έχει καταχωρηθεί συγκεκριμένη χρήση (select by attribute).
• εφαρμόζοντας τα αποτε­λέσματα μιας υποτιθέμενης κλήρωσης, επιλογή μεθόδων κατα­σκευών γεωμετρικών σχημάτων με κανονική μορφή τελικών γεωτεμαχίων, για τη βέλτιστη καλλιέργεια.
• Αρίθμηση τελικών τεμαχίων, με αυτοματοποιημένο τρόπο, τελικά εμβαδά και κτηματολογικοί πίνακες

Συγγράμματα

1. Συνδυαστική γνώση από μαθήματα Γεωδαισίας, Τεχνικού-Τοπογραφικού σχεδίου II, Κτηματολογίου, GIS.

Συμπληρωματικό υλικό

1. Ν.674/1977, (ΦΕΚ. 242 Α΄)
2. 275211/15.03.1995 (ΦΕΚ 222 Β’) Αποφ. Υφ. Γεωργίας «Τεχνικές προδιαγραφές και τιμολόγια εκτέλεσης αναδασμών του Υπ. Γεωργίας
3. Ν.3147/2003, (ΦΕΚ 135 Α’), άρθρα 2, 15, 35
4. Ν.3399/2005, (ΦΕΚ 255 Α’), άρθρο 3 και ειδικά η §6
5. ΥΑ. 21.04.2011 (ΦΕΚ. 667 Β’) Έγκριση κανονισμού προεκτιμώμενων Αμοιβών Μελετών και Υπηρεσιών για τις εργασίες Αναδασμών σύμφωνα με το Ν.647/77 «περί αναδασμού γης και μεγεθύνσεως των Γεωργικών εκμεταλλεύσεων και άλλων τινών διατάξεων» του Υπουρ­γείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων
6. Οδηγία καταχώρησης κυρωμένων αναδασμών στο Κτηματολόγιο (Σεπτ 2012)