ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Φυσικοί κίνδυνοι & Τεχνικά Έργα: Πρόληψη & Διαχείριση Φυσικών Καταστροφών

1. ΓΕΝΙΚΑ

ΣΧΟΛΗ	Σχολή Μηχανικών
ΤΜΗΜΑ	Τμήμα Μηχανικών Τοπογραφίας και Γεωπληροφορικής
ΕΠΙΠΕΔΟ ΣΠΟΥΔΩΝ	Προπτυχιακό
ΚΩΔΙΚΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ	905	ΕΞΑΜΗΝΟ ΣΠΟΥΔΩΝ		9ο
ΤΙΤΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ	Φυσικοί κίνδυνοι & Τεχνικά Έργα: Πρόληψη & Διαχείριση Φυσικών Καταστροφών
ΑΥΤΟΤΕΛΕΙΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ σε περίπτωση που οι πιστωτικές μονάδες απονέμονται σε διακριτά μέρη του μαθήματος π.χ. Διαλέξεις, Εργαστηριακές Ασκήσεις κ.λπ. Αν οι πιστωτικές μονάδες απονέμονται ενιαία για το σύνολο του μαθήματος αναγράψτε τις εβδομαδιαίες ώρες διδασκαλίας και το σύνολο των πιστωτικών μονάδων.			ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΕΣ ΩΡΕΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ		ΠΙΣΤΩΤΙΚΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ
Διαλέξεις			2		5
Ασκήσεις Πράξης			1
Εργαστήριο			1
Προσθέστε σειρές αν χρειαστεί. Η οργάνωση διδασκαλίας και οι διδακτικές μέθοδοι που χρησιμοποιούνται περιγράφονται αναλυτικά στο 4.
ΤΥΠΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Γενικής Υποδομής (ΓΥ),Ειδικής Υποδομής (ΕΥ), Γενικών Γνώσεων (ΓΓΔ) και Επιστημονικής Περιοχής (ΔΔΤΝ, ΕΔ, ΕΥΣ, ΗΛ, ΠΑ) .	Ανάπτυξης Δεξιοτήτων
ΠΡΟΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ:
ΓΛΩΣΣΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ και ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ:	Ελληνικά
ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΠΡΟΣΦΕΡΕΤΑΙ ΣΕ ΦΟΙΤΗΤΕΣ ERASMUS	Όχι
ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (URL)

2. ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Μαθησιακά Αποτελέσματα Περιγράφονται τα μαθησιακά αποτελέσματα του μαθήματος οι συγκεκριμένες γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες καταλλήλου επιπέδου που θα αποκτήσουν οι φοιτητές μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος.
Το μάθημα στοχεύει στην παροχή γνώσεων σχετικά με την πρόληψη και διαχείριση φυσικών κινδύνων. Διασυνδέει γνώσεις των κεντρικών επιστημονικών περιοχών που καλύπτει το Προπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών (Γεωπληροφορική & Τοπογραφία) με βασικές έννοιες, αρχές, μεθοδολογίες και διαδικασίες που έχουν σχέση με τις ενδεχόμενες επιπτώσεις των φυσικών κινδύνων στα τεχνικά έργα και στην κοινωνία με έμφαση σε θέματα πρόληψης μέσω σχεδιασμού και διαχείρισης φυσικών καταστροφών. Σκοπός είναι η ανάπτυξη δεξιοτήτων που δίνουν στους αποφοίτους, τη δυνατότητα συμμετοχής (αυτόνομα ή σε ομάδες έρευνας) σε έρευνες και δράσεις σχετικές με την πρόληψη και διαχείριση φυσικών καταστροφών είτε στα πλαίσια σχεδιασμού τεχνικών έργων είτε ανεξάρτητα σε περιοχές με πιθανά προβλήματα.
Γενικές Ικανότητες Λαμβάνοντας υπόψη τις γενικές ικανότητες που πρέπει να έχει αποκτήσει ο πτυχιούχος (όπως αυτές αναγράφονται στο Παράρτημα Διπλώματος και παρατίθενται ακολούθως) σε ποια / ποιες από αυτές αποσκοπεί το μάθημα;.
Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών - Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις - Λήψη αποφάσεων - Αυτόνομη εργασία - Ομαδική εργασία - Εργασία σε διεθνές περιβάλλον - Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον - Παράγωγή νέων ερευνητικών ιδεών		Σχεδιασμός και διαχείριση έργων - Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα - Σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον - Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου - Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής - Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
• Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών • Αυτόνομη εργασία • Ομαδική εργασία • Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον • Παραγωγή νέων ερευνητικών ιδεών • Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης • Εργασία σε διεθνές περιβάλλον • Λήψη αποφάσεων

3. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

• Φυσικοί κίνδυνοι. Υφιστάμενη κατάσταση στην Ελλάδα και στον κόσμο.
• Βασικές έννοιες εκτίμησης και διαχείρισης φυσικών κινδύνων (επικινδυνότητα (hazard), διακινδύνευση (risk), τρωτότητα (συστημική, κατασκευαστική, οικονομική κλπ), ανθεκτικότητα/προσαρμοστικότητα (resilience).
• Η αλληλεπίδραση ανθρωπογενών επεμβάσεων στο περιβάλλον και φυσικών κινδύνων, διακινδύνευσης, τρωτότητας.
• Αρχές πρόληψης και διαχείρισης φυσικών καταστροφών. Αβεβαιότητα εκτιμήσεων.
• Έγκαιρη προειδοποίηση. Αρχές, εφαρμογή, περιορισμοί.
• Σύγχρονες Τεχνολογίες Γεωπληροφορικής στην πρόληψη & διαχείριση φυσικών καταστροφών με εφαρμογή τόσο στη συλλογή δεδομένων πεδίου και κοινή πρόσβαση/χρήση όσο και στη διάχυση πληροφοριών μέσω ιστού.
• Παραδείγματα εφαρμογής: Πρόληψη και διαχείριση καταστροφών από σεισμούς, πλημμύρες, άλλους γεωλογικούς/γεωτεχνικούς κινδύνους (κατολισθήσεις, καθιζήσεις, ρευστοποιήσεις), από ξηρασία, ερημοποίηση, εδαφική διάβρωση και από δασικές πυρκαγιές.

Περιεχόμενα εργαστηριακών ασκήσεων:
• Συλλογή, επεξεργασία και ερμηνεία δεδομένων πεδίου και τηλεπισκόπησης.
• Εφαρμογή μοντέλων εκτίμησης φυσικών κινδύνων και διακινδύνευσης.

4. ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ και ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ - ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

ΤΡΟΠΟΣ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ
Πρόσωπο με πρόσωπο, Εξ αποστάσεως εκπαίδευση κ.λπ.

Πρόσωπο με πρόσωπο (Στην αίθουσα διδασκαλίας και στο εργαστήριο)

ΧΡΗΣΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ
Χρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία, στην Εργαστηριακή Εκπαίδευση, στην Επικοινωνία με τους φοιτητές

• Εξειδικευμένα και δωρεάν λογισμικά (SAGA GIS & QGIS) για την ανάπτυξη εφαρμογών Συστημάτων Γεωγραφικών Πληροφοριών για την εκτίμηση φυσικών κινδύνων καθώς και τη λήψη αποφάσεων για την πρόληψη και τη διαχείριση φυσικών καταστροφών.
• Λογισμικό τηλεπισκόπησης και οδηγός χρήσης και εφαρμογών του λογισμικού τηλεπισκόπησης στα Ελληνικά (pdf).
• Ηλεκτρονική πλατφόρμα μάθησης
• Ηλεκτρονική αλληλογραφία

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
Περιγράφονται αναλυτικά ο τρόπος και μέθοδοι διδασκαλίας. Διαλέξεις, Σεμινάρια, Εργαστηριακή Άσκηση, Άσκηση Πεδίου, Μελέτη & ανάλυση βιβλιογραφίας, Φροντιστήριο, Πρακτική (Τοποθέτηση), Κλινική Άσκηση, Καλλιτεχνικό Εργαστήριο, Διαδραστική διδασκαλία, Εκπαιδευτικές επισκέψεις, Εκπόνηση μελέτης (project), Συγγραφή εργασίας / εργασιών, Καλλιτεχνική δημιουργία, κ.λπ. Αναγράφονται οι ώρες μελέτης του φοιτητή για κάθε μαθησιακή δραστηριότητα καθώς και οι ώρες μη καθοδηγούμενης μελέτης ώστε ο συνολικός φόρτος εργασίας σε επίπεδο εξαμήνου να αντιστοιχεί στα standards του ECTS

Δραστηριότητα	Φόρτος εργασίας εξαμήνου
Διαλέξεις	26
Ασκήσεις Πράξης που εστιάζουν στην εφαρμογή μεθοδολογιών και ανάλυση μελετών περίπτωσης σε μικρότερες ομάδες φοιτητών	13
Εργαστηριακές ασκήσεις	13
Μικρές ατομικές εργασίες εξάσκησης	39
Αυτοτελής Μελέτη	52
Σύνολο	143

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ
Περιγραφή της διαδικασίας αξιολόγησης Γλώσσα Αξιολόγησης, Μέθοδοι αξιολόγησης, Διαμορφωτική ή Συμπερασματική, Δοκιμασία Πολλαπλής Επιλογής, Ερωτήσεις Σύντομης Απάντησης, Ερωτήσεις Ανάπτυξης Δοκιμίων, Επίλυση Προβλημάτων, Γραπτή Εργασία, Έκθεση / Αναφορά, Προφορική Εξέταση, Δημόσια Παρουσίαση, Εργαστηριακή Εργασία, Κλινική Εξέταση Ασθενούς, Καλλιτεχνική Ερμηνεία, Άλλη / Άλλες. Αναφέρονται ρητά προσδιορισμένα κριτήρια αξιολόγησης και εάν και που είναι προσβάσιμα από τους φοιτητές.

Γλώσσα αξιολόγησης Ελληνική.
Δοκιμασία Πολλαπλής Επιλογής, Ερωτήσεις Σύντομης Απάντησης, Επίλυση Προβλημάτων
Κριτήρια αξιολόγησης: η επιτυχημένη επιλογή απάντησης και η επιτυχημένη επίλυση προβλημάτων

5. ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Συγγράμματα

Ευθύμιος Λέκκας. Φυσικές & Τεχνολογικές Καταστροφές. Έκδοση: Τομέας Δυναμικής, Τεκτονικής & Εφαρμοσμένης Γεωλογίας – Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος // Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. ISBN: 960-90329-0-7.
Papatheodorou Konstantinos. Flood Hazard Assessment. POLITEHNICA PRESS, University Politehnica Bucuresti, 2017. ISBN: 978-606-515-751-4.
Καλλιόπη Σαπουντζάκη, Μιράντα Δανδουλάκη. Κίνδυνοι και Καταστροφές. Έννοιες και Εργαλεία Αξιολόγησης, Προστασίας, Διαχείρισης. Ελληνικά Ακαδημαϊκά Συγγράμματα. ISBN: 978-960-603-305-6. Copyright © ΣΕΑΒ, 2015.