Πολεοδομικός Σχεδιασμός

Γενικά

Περιεχόμενα μαθήματος

Σύντομη περιγραφή μαθήματος
Βασικός σκοπός του μαθήματος είναι η εξοικείωση με την εκπόνηση πολεοδομικών σχεδίων και η κατανόησή τους τόσο ως εργαλεία-πλαίσια όσο και ως κανονιστικά εργαλεία σχεδιασμού, που έχουν σκοπό να προσδιορίσουν τα πρότυπα χωρικής οργάνωσης σε μία γειτονιά (πολεοδομική ενότητα), έναν οικισμό ή ένα δήμο, καθώς και να προωθήσουν και να ελέγξουν την αστική ανάπτυξη σε ένα δήμο ή τμήμα του.

Περιεχόμενο διαλέξεων θεωρίας
Εξετάζονται διαδοχικά:
• Εξέλιξη θεσμικού πλαισίου στον Ελλαδικό χώρο.
• Βασικές αρχές Πολεοδομικού σχεδιασμού – σύγχρονες τάσεις.
• Φορείς άσκησης Πολεοδομικής πολιτικής.
• Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο – Σύνδεση με υπερκείμενα πλαίσια σχεδιασμού (Ρυθμιστικά Σχέδια, Γενικά, Ειδικά και Περιφερειακά Πλαίσια).
• Πολεοδομική Μελέτη.
• Ειδικές κατηγορίες μελετών.
• Προδιαγραφές μελετών, περιεχόμενο, διαδικασία, μεθοδολογία εκπόνησης, φορείς σύνταξης.
• Πολεοδομικά σταθερότυπα και η εφαρμογή τους.
• Μεθοδολογία ανάλυσης και διάγνωσης υφιστάμενης κατάστασης.
• Μεθοδολογία εκτίμησης σεναρίων για τον προγραμματικό πληθυσμό και εκτίμησης χωρητικότητας.
• Μεθοδολογία υπολογισμού αναγκών σε κοινωνική υποδομή.
• Απολογισμός και αξιολόγηση εφαρμογών των θεσμικών πλαισίων.
• Όροι δόμησης και συστήματα δόμησης.
• Αναφορά στον οικοδομικό κανονισμό.
• Αναφορά σε υπόβαθρα.

Περιεχόμενο εργαστηριακών ασκήσεων
Επεξεργασία ενός συγκεκριμένου θέματος εφαρμογής και από την άποψη της χωρικής κλίμακας κινείται στο σχεδιασμό μιας πόλης ή μιας περιοχής της. Το θέμα επικεντρώνεται στην επεξεργασία ενός πολεοδομικού σχεδίου σε δύο επίπεδα:

  • Πρώτον, στο επίπεδο του σχεδίου-πλαίσιο, όπως είναι το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο, το οποίο επιδιώκει τη συνολική ρύθμιση του αστικού και περιαστικού χώρου.
  • Δεύτερον, σε περισσότερο λεπτομερειακό επίπεδο, δηλαδή μιας Πολεοδομικής Μελέτης, όπου προδιαγράφεται αναλυτικότερα ο τρόπος που πρέπει να αναπτυχθεί ένα τμήμα ή το σύνολο ενός οικισμού.

Μαθησιακοί Στόχοι

Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές/τριες θα είναι σε θέση να:
• γνωρίζουν και να κατανοούν τις βασικές γνώσεις του πολεοδομικού σχεδιασμού
• τεκμηριώνουν το χαρακτήρα των πολεοδομικών σχεδίων ως βασικών εργαλείων του πολεοδομικού σχεδιασμού.
• αποσαφηνίζουν τις έννοιες του πολεοδομικού σχεδιασμού σε σχέση με τα κρίσιμα προβλήματα αστικής ανάπτυξης.
• αναλύουν τις βασικές επιδιώξεις και τα κεντρικά ζητήματα του πολεοδομικού σχεδιασμού και των πολεοδομικών σχεδίων, τις σύγχρονες αρχές του βιώσιμου πολεοδομικού σχεδιασμού και τις μελλοντικές προκλήσεις,
• καθώς και τα βασικά στοιχεία του ελληνικού συστήματος πολεοδομικού σχεδιασμού, όπως επίπεδα, περιεχόμενο, θεσμικό πλαίσιο, φορείς, αρμοδιότητες και διαδικασίες σχεδιασμού.
• Δίνουν έμφαση στην παρουσίαση και συζήτηση γύρω από τύπους και παραδείγματα πολεοδομικών σχεδίων από τον ευρωπαϊκό και τον ελληνικό χώρο.

Γενικές Ικανότητες

• Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
• Ομαδική εργασία

Μέθοδοι Διδασκαλίας

Πρόσωπο με πρόσωπο (Στην αίθουσα διδασκαλίας και στο εργαστήριο)

Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών

• Παρουσίαση διαλέξεων με χρήση Η/Υ σε PowerPoint στη θεωρία και στο εργαστήριο
• Σχεδιαστικό πρόγραμμα AutoCAD
• Ηλεκτρονική πλατφόρμα μάθησης e-learning
• Ηλεκτρονική αλληλογραφία

Οργάνωση Διδασκαλίας

ΔραστηριότηταΦόρτος εργασίας εξαμήνου
Διαλέξεις θεωρίας25
Ασκήσεις πράξης12
Εργαστηριακές ασκήσεις25
Άσκηση πεδίου12
Μικρές ατομικές εργασίες εξάσκησης25
Αυτοτελής Μελέτη21
Σύνολο120

Αξιολόγηση Φοιτητών

Γλώσσα αξιολόγησης Ελληνική.
Θεωρητικό μέρος
Ερωτήσεις Σύντομης Απάντησης, Επίλυση Προβλημάτων
Κριτήρια αξιολόγησης: η επιτυχημένη επιλογή απάντησης και η επιτυχημένη επίλυση προβλημάτων

Εργαστηριακό μέρος
Εβδομαδιαία παρακολούθηση – υλοποίηση – παράδοση εργαστηριακών ασκήσεων .
Γραπτή αξιολόγηση

Συνιστώμενη Βιβλιογραφία

  1. Αραβαντινός Α., Πολεοδομικός Σχεδιασμός για μια βιώσιμη ανάπτυξη του αστικού χώρου, Β’ αναθεωρημένη έκδοση, Αθήνα, Εκδόσεις Συμμετρία, 2007.
  2. Θεοδωρίδου Λ., Καριώτου Γ., Αστικοί μετασχηματισμοί και πολεοδομικές εφαρμογές, Εκδόσεις ΔΙΣΙΓΜΑ, 2010.
  3. Ανδρικοπούλου Ε., Γιαννακού Α., Καυκαλάς Γ. και Πιτσιάβα-Λατινοπούλου Μ., Πόλη και Πολεοδομικές Πρακτικές για τη Βιώσιμη Αστική Ανάπτυξη, 2η αναθεωρημένη έκδοση, Αθήνα: Εκδόσεις Κριτική, 2014.
  4. Βιτοπούλου Α., Γεμενετζή Γ., Γιαννακού Α., Καυκαλάς Γ., Τασοπούλου Α., Βιώσιμες πόλεις. Προσαρμογή και ανθεκτικότητα σε περιόδους κρίσης, Ηλεκτρονικό Βιβλίο, Ελληνικά Ακαδημαϊκά Ηλεκτρονικά Συγγράμματα και Βοηθήματα, ISBN: 978- 960-603-177-9, https://repository.kallipos.gr/handle/11419/2227 , 2015.
  5. Ιωάννου, Βύρων, ‘Πολεοδομικός Σχεδιασμός και Αρχιτεκτονική της Πόλης’, Επίκεντρο, 2014.
  6. Γιαννακούρου Γ. (επιμ.), Χωροταξική – Πολεοδομική Νομοθεσία, Τόμος Ι: Χωροταξικός – Πολεοδομικός Σχεδιασμός, Εκδόσεις Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα, 2011.